قسەیەك لەمەڕ نەخۆشخانەكەى (مەلا عەليى كەلەك)

عومەر عەلى غەفور

دیاردەى چارەسەركردنى نەخۆشییەكان، لەرێى دوعا و نوشتە و رێنماییەكانى كەسایەتییە رۆحانییەكانى ئاینەكانەوە شتێك نییە تایبەتى ئاینى ئیسلام و لەنێو كۆمەڵگە ئیسلامیەكانیشدا تایبەتى كورد بێ، بەڵكو دیاردەیەكى گەردوونیى ئاینییە (بە واتا فراوانەكەى ئاین)، هەروەك لە جیهانى عەرەبی و ئیسلامیشدا لەژێر ناوى "توبى نەبەوى" و "چارەسەر بە قورئان"دا بۆ چارەسەرى نەك تەنیا نەخۆشییە دەروونیەكانى وەك ئەوەى پێى دەڵێن "جنۆكەدارى" یان دەركردنى جنۆكە لە لەش، بگرە بۆ چارەسەرى نەخۆشییە جەستەییەكانیش پەناى بۆ دەبرێ. كەناڵى ئاسمانى هەیە تایبەتە بەو چارەسەرییانە.
لەبەرئەوە ئەو كارەى مامۆستا عەلى كەلەكیش زیاتر لە دە ساڵە پێوەى خەریكە و خەڵكێكى زۆر بڕِوایان پێیەتى و بۆ چارەسەرى نەخۆشییە سەختەكانیان رووى تێدەكەن، بەشێكە لەو كەلتوورە.
بەڵام ئایا بەردەوامبوون و رەواجى ئەو جۆرە ناوەندانە، كە زۆر جار ئیدیعاى چارەسەرى ئەو نەخۆشییانە دەكەن كە تا ئێستە زانستى پزیشكى بە هەموو پێشكەوتنە زانستى و تەكنەلۆژیەكانیەوە دەستەوەستانە لە ئاست چارەسەركردنیاندا، لەوانە جۆرەكانى شێرپەنجە، بۆ چى دەگەڕێتەوە؟ ئایا ئەوانە وەك دوا پەناگەى ئومێدبڕاوان و لە بابى "خنكاو پەنا بۆ تەڵە پووشێكیش دەبات" پەنایان بۆ دەبرێ و بە كردەوە نەبوونەتە فریادڕەسى ئومێدبڕاوان، یان هەر بە راستى ئەو كارە واتاى هەیە و بوونى خۆى سەلماندووە؟ ئەگەر وایە بۆچى رۆژانە دەیان كەس لەو نەخۆشە بێچارەسەرانە سەردەنێنەوە؟ ئایا ئەو كارەى ئەو بەڕێزانە دەیكەن لە رووى ئاینى و زانستییەوە چ تەفسیرێك هەڵدەگرێ؟
وەك سەرەتا پێم وایە هەر كەس پێى بكرێ تروسكایی ئومێد بۆ نەخۆشانى ئومێدبڕاو لە چارەسەر، كە زۆریان نەخۆشخانەكانى ئەوروپا و ئەمریكایش دادى نەداون، بدۆزێتەوە، جێگەى رێز و دەستخۆشییە ئیدى بە هەرچى و بە هەر هونەرێك ئەو كارە دەكات گرنگ نیە. ئەگەر مامۆستا عەلى بتوانێ لە كۆى 1000 نەخۆشى شێرپەنجەى كوردستان، نەك هەموویان، نەك نیوەیان و بگرە نەك چواریەكیشیان، تەنیا بتوانێ دە یەكێكیان خۆش بكاتەوە و لە مردن رزگاریان بكات، شایستەى ئەوەیە نەك حكوومەتى هەرێم مۆڵەتى كردنەوەى نەخۆشخانەیەكى لێ قەدەغە بكات، بگرە نیوەى بودجەى وەزارەتى تەندروستى بخاتە بەردەست، چونكە بەو كارە، سەنگ و ناوبانگێكى گەورە بۆ كوردستان پەیدا دەكات و زیاد لەوەیش پرۆژەیەكى بازرگانى گەورە دەبێ و لە هەموو دنیاوە روو دەكەنە كوردستان.
بەڵام ئایا ئەوەى پێدەكرێ و چۆن؟
لە رووە ئاینییەكەوە نامەوێ لێرەدا بمە نێو جەدەلى ئەوەى ئاخۆ ئەو كارەى دەیكات شتێكە بناغەیەكى لە دەقەكانى قورئان و فەرمودەى دروست و كردەوەكانى پێغەمبەردا دەدۆزرێتەوە یان نا، چونكە ئەو كارە هەمیشە هەم لایەنگر و هەم نەیاریشى هەبووە و هەریەكەشیان سیستمى خوێندنەوەى خۆیان هەیە بۆ تەئسیلكردنى شەرعییانەى بۆچوونەكەیان، پێم وایە لە ئایندەیشدا هەر وا دەمێنێتەوە.
ئەوەى بە گرنگى دەزانم لەو رووەوە بیڵێم تەنیا ئەوەیە كە قورئان كتێبێكى پزیشكى نیە و نەهاتووە نەخۆشى پێ چاك بكرێتەوە، بەڵكو كتێبى جیهانبینی و رێساكانى سلوكى ژیانە و بەكارهێنانى وەك چارەسەرى پزیشكى بەلاڕێدابردنى پەیامى قورئانە. ئەمە جگە لەوەى پێغەمبەریش (درودى خواى لەسەر بێ) پزیشك نەبووە، بەڵكو سەركردە و رابەرى فیكرى و سیاسی بووە، ئەگەر جاروباریش هەندێ رێنوێنیى پزیشكى دابێ بە هەندێ حاڵەتى نەخۆشی، ئەویش زیاتر لەرێى دوعا و روقیەوە، بەڵام نەیكردووە بە قاعیدە كە بە نەخۆشەكان بڵێ بڕۆ رۆژانە و بۆ ماوەى 6 مانگ گوێ لە قورئان بگرە و ئەگەر چاك نەبووى دووبارەى بكەرەوە و نەخۆشخانە بۆ ئەو زانستە بكاتەوە.
رەنگە بوترێ ئەوە نیە خوا دەفەرموێ "وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاو" {الإسراو/82}؟. راستە قورئان لێرەدا بە شیفا دانراوە، بەڵام ئایا لێرەدا باسى شیفاى جەستەیە یان رۆح؟ تەنیا بەڵگەیەك نیە پشتگیرى ئەوە بكات كە مەبەست شیفاى جەستەیە، بەڵام بەڵگە لە قورئان زۆرە كە مەبەست شیفاى رۆح یاخود دڵە كە بە (مافی الصدور) تەعبیرى لێكراوە، بۆ نموونە ئایەتى 57ى سورەتى یونس "ێا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاوتْكُم مَّوْعِڤَەٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاو لِّمَا فِی الصُّدُوڕ"{یونس/57}.
بەڵام ئێمە لێرەدا چاوپۆشی لەم ئیننەیە دەكەین لە ئەسڵى شەرعیبوونى كارەكەدا و لە رووى كردەییەوە بۆ ئەنجامى پرۆژەكە دەڕوانین و دەپرسین ئایا نەخۆشخانەكەى مامۆستا كەلەكى لە توانایدا هەیە نەخۆشییەكانى وەك شێرپەنجە و ئایدز چارەسەر بكات وەك خۆى لە هەندێ لێدوانیدا باسى كردووە؟
دیارە بۆ ئەوەى راستیى جەدواى چارەسەرییەكانى بسەلمێ تەنیا كردنەوەى هەندێ وێنەى ڤیدیۆیى بەس نیە، بەڵكو ئەزموونكردنى وردتر و زانستیترى دەوێ. دەبێ چەند حاڵەتێك هەبن كە لە دەوا و دەرمان بێئومێد بووبن و دەستبەردارى بووبن، دكتۆرەكان جوابیان كردبن، ئەنجا روویان كردبێتە نەخۆشخانەكەى مامۆستا عەلى و تەنیا و تەنیا بە پشت بەستن بە چارەسەرەكانى ئەو چاك بووبنەوە. ئەگەر ئەمە كرا ئەوە ئیدى كەس قسەى نامێنێ. بەڵام ئەگەر نەخۆشێك كۆرسى دەرمانى بەردەوامى هەبێ و بشچێتە لاى مەلا عەلى و دواتر چاك بووبێتەوە، ئەوە ناتوانرێ بوترێ بەمەى دوایى چاك بوویەوە.
من خۆم لە 1989 تا 1998 بەدەست گەدەئێشانێكى قورسەوە گیرۆدە بووم، دەیان جار داودەرمانم وەرگرت سوودى نەبوو، سەرەنجام دەرمانێكى كوردەوارییان لە دهۆكەوە بۆ هێنام، هاوكات چوومە لاى پزیشكێكى شارەزا و دوو وەجبە حەبى حەفتا دانەیى بۆ نووسیم، هاوكات بێ ئێوە ناخۆش لەنێو باخ دەستم دایە هەڵمەتێكى خەستى هەنار خواردن كە پاككەرەوەیەكى باشە، پاش ماوەیەك لەپڕ دیم چاك بوومەوە، شیفا لە كام لەمانەدا بوو، نازانم. رەنگە ئەگەر من لەو كاتەدا سەردانێكى كەلەكیشم بكردایە و چاك ببومایەتەوە، بمگوتایە لەوێ چارەسەرم دۆزییەوە.
ئایا مامۆستا عەلى دەتوانێ ئەم ئەزموونە پێشكەش بكات؟ من گومانم هەیە بتوانێ شتى وا بكات، چونكە وا رۆژانە نەخۆشەكانى پێش ئەوەى رەچەتەكەیان سەرف بكەن گیان دەسپێرن.. هەینى نیە مامۆستاى گەڕەكەكەمان لە نوێژى هەینیدا تكاى چەند نەخۆشێكى ئومێدبڕاو لە دكتۆر و دەرمان نەدا بە گوێى نوێژكەراندا تا دوعاى شیفاى بۆ بكەن، باوەڕ ناكەم زۆر لە ئەو نەخۆشە ئەهلى مزگەوتانە نەچووبنە لاى نەخۆشخانەكەى مامۆستا عەلى. ئاخر من كە باوەڕم بە كارەكەى نەبووە و نییە چوومە لاى، وتم بەڵكو هیچ نەبێ ئومێدێك بۆ نەخۆشەكەمان بگێڕێتەوە.
نەخۆشێكمان كە هیچ چارەسەرێك دادى نەدا، دوا جار كەسوكار وتیان مامۆستا عەلى چەندەها شێرپەنجەى چاك كردۆتەوە با بچینە لاى. لە 5 حوزەیرانى 2003دا چووینە ماڵى مامۆستا لە كەلەك. خەڵكیتریش زۆر لەوێ بوون، هەریەكە و لەبەر دەردێك هاتبوو. بە ریز دەچوونە بەردەم مامۆستا و ئەویش هەندێ شتى لەبەرى خۆیەوە دەخوێند و هەندێ رێنوێنى دەدا. ئەوەى تێبینیم كرد بۆ بەشى هەر زۆریان دەیوت بۆ ماوەى مانگێك و سەرووتر رۆژانە 6 سەعات و سەرووتر گوێ لە قورئان بگرە ئەگەر چاك نەبوویت دووبارەى بكەوە، بۆ نەخۆشەكەى ئێمەیش، كە حەوسەڵە و هێزى ئەوەى نەمابوو گوێ لە قسەى ئاسایى بگرێ، رۆژانە چەند سەعات گوێگرتنى بۆ دانا. دایكیشم پێى وت زەختم هەیە، خوشكیكیشم وتى بەردەوام سەرم دێشێ. وتى بچن لە دەرەوە عیلاجەكە وەرگرن. كە دەچوویتە دەرەوە گەنجێك دانیشتبوو پسولەیەكى پێبوو، كە رەچەتەیەك بوو لەمانە: رۆنى رەشكە بخۆ، هەنگوین بخۆ، تەنیا سینگى مریشك بخۆ،..
لەوێ هەڵامەتت بێ، سیلت بێ، شەكرەت بێ، زەختت بێ و شێرپەنجەت بێ هەمان كڵێشەت لەو گەنجە وەردەگرت كە بە دەستوپلیدا لەوە نەدەچوو تەنانەت تەندروستكاریش بێ. ئایا چارەسەرى نەبەوى بەو شێوەیە دەكرێ؟
لە رێى گەڕانەوەماندا بۆ هەولێر شۆفێرى تەكسییەكەش سەرگوزەشتەى خۆى گێڕایەوە، بیرم نەماوە نەخۆشییەكەى چی بوو، وتى پێى وتم دەبێ رۆژى 6 سەعات گوێ لە قورئان بگریت. منیش وتم "دەى باشە من سایق تەكسیم لەنێو سەیارەكەدا گوێى لێدەگرم"، مامۆستا وتى "نابی، دەبێ لە ماڵ گوێى لێبگرى".
بەهەرحاڵ خۆزگە دەستى مامۆستا شیفاى پێوە بوایە. نەخۆشەكەمان دواى هەفتەیەك گیانى سپارد و دڵنیام دەیان و سەدانیتریش كە چوونەتە لاى مامۆستا دواى چەند رۆژێك لە سەردانەكەیان بوونەتە كاروانچیى هەمان رێ. بەڵام خۆ ئەو خەڵكە خاوەن نەخۆشە دواى مردنى نەخۆشەكەیان ناچنەوە بۆ لاى مامۆستا و پێى بڵێن رەچەتەكەت پووچ بوو.

لە ر. باس ژمارە 40 لە 19-4-2011 بڵاو كرایەوە.

خۆپیشاندانەكانى كوردستان و ناوچەكە و قڵپكردنەوەى لۆژیكە باوەكان

عومەر عەلى غەفور
ئەوە یەكەم جار نیە خۆپیشاندانى ناڕەزایى لەم یان لەو وڵاتى ناوچەكە، لەنێویاندا لە هەرێمى كوردستان دژ بە سیاسەتەكانى دەسەڵات بەڕێوە دەچێ (هەر دواى پەسەندكردنى یاساى هەڵبژاردنەكان لەلایەن سەرۆكى هەرێمەوە لە 12-12-2010دا رۆژانە چەندین خۆپیشاندانى ناڕەزایی بەڕێوە دەچوون بەبێ ئەوەى قەیران یان فشارێكى جدى دروست بكەن)، بەڵام لە هیچكامیاندا خۆپیشاندانەكان وەك ئەوانەى ئەم چەند مانگەى رابردوو مەترسیی جدییان بۆ سەر دەسەڵاتەكان دروست نەكردووە، هێندەى ئێستە قورسایى مەعنەوییان نەبووە و دەنگیان دلێر نەبووە، هیچ كاتێكیش دەسەڵات هێندە لە بەردەم خۆپێشاندەراندا كز و تەنگاو نەبووە.

لە وڵاتانى میسر و جەزائیر و سووریا دەیان ساڵە بارى نائاسایى راگەیەنراوە و لە سایەى ئەو دۆخەدا دەسەڵاتداران بەبێ سڵەمینەوە هەر دەنگێكى ناڕەزاییان سەركوت و دەستەمۆ كردووە و وەك خیانەتێكى گەورە مامەڵەیان لەگەڵ هەر هەوڵدانێك بۆ گۆڕینى دەسەڵات كردووە و بێ دوودڵى لە هەر جموجوڵێكى لەو جۆرەیان داوە. رۆژێ لە رۆژان بیریان لەوە نەكردەوە ئەو بارى نائاساییە هەڵگرن، دەرفەتى یەكسان بۆ ململامنێى هێزە سیاسییەكان و دەستاودەستكردنى ئاشتییانەى دەسەڵات بڕەخسێنن، چاكسازیی سیاسى و ئابوورى بكەن، دادپەروەریی كۆمەڵایەتى بێننە كایە و رێگە لە قۆرخكاری و گەندەڵیی سیاسی و دارایی و ئیدارى ببڕنەوە.

زەینولعابدین بن عەلیی تونس دواى 23 ساڵ و كاتێ پەتەكە گەیشتە ملى بە خەڵكى وت "لێتان تێگەیشتم". حوسنى موبارەكى میسر دواى 30 ساڵ و كاتێ بەردەرگاى پێ گیرا ئەنجا بڕیارى دا جێگرێك بۆ خۆى دابنێ و خۆى كاندید نەكاتەوە و دەستوور هەموار بكات تا كەسانى تر تواناى ركابەریكردنیان هەبێ، قەزافیى لیبیا دواى 42 ساڵ و دواى ئەوەى شۆڕشگێڕان خۆیان بۆ هەڵكوتانە سەر تەرابلوسى پایتەخت ساز كرد بیرى كەوتەوە چاكسازى بكات. عەلى عەبدوڵا ساڵحى یەمەن دواى زیاتر لە 32 ساڵ و دواى ئەوەى تەوژمى ناڕەزایی تەنگى پێ هەڵچنى ئینجا دەڵێ باوەڕم بە میراتگرى نییە و خۆم بۆ خولێكى ترى سەرۆكایەتى كاندید ناكەمەوە، هێشتایش موزایەدەى دەستپاكى بەسەر گەلەكەیەوە دەكات و دەڵێ ئامادەم دەسەڵات بۆ كەسێكى ئەمن بەجێ بێڵم، وەك ئەوەى خۆى گومان لە ئەمانەتیدا نەبێ.

بەشار ئەسەدى سەرۆكى سووریا، دواى نیو سەدە حوكمى بنەماڵەیی و تەنیا دواى ئەوەى خۆپیشاندانەكان بۆ گۆڕینى رژێم بە بەرفراوانى ئەوێیشى گرتەوە، بڕیارى چاكسازى دەدات و مووچە زیاد دەكات.
شاعەبدوڵاى سعوودیەیش كە بۆ سەدەیەك دەچێ بنەماڵەكەى تاكڕەوانە و دوور لە هەر سیمایەكى دیموكراسییانە حوكمى ئەو وڵاتە دەكەن و دەرگاى هەر كرانەوە و گوێرتنێك بۆ دەنگى شەقامیان لە خۆیان و گەلەكەیان داخستووە، ئەویش ترسی لێ نیشتووە و لەم دواییەدا بە جارێك 20 بڕیارى شاهانەى بۆ دڵراگرتنى خەڵك دەركرد.

لە رابردوودا دەیان و سەدان خۆپیشانى ناڕەزایى لەو وڵاتانەدا كراون، بەڵام هیچیان نەك جێیان بە رژێم لەق نەكردووە، بگرە هێندە مەترسییان دروست نەكردووە كە رژێم ناچارى چاكسازیكردن بكەن، بەڵام ئەم شەپۆلەى دوایى شەپۆلێكى جیاوازە، لەگەڵ خۆیدا سامێكى بێپێشینەى بۆ دەسەڵاتەكان هەڵگرتووە، رێك وەك تسۆنامییەك ناوچەكەى گرتووەتەوە و هەموو لۆژیكە باوەكانى پێشترى لە زیانى دەسەڵاتەكانى ناوچەكە قڵپ كردووەتەوە، لەوانە لۆژیكى باڵادەستیى زۆرینە و باسكى بەهێز، لۆژیكى دانوستان و رێككەوتنى نێوان لایەنە ناكۆكەكان لەكاتى قەیرانەكاندا، لۆژیكى تۆماركردنى سەروەریى مێژوویى و پرۆژەكانى ئاوەدانكردنەوە و گەشەپێدان.
هێز و سامى خۆپێشاندانەكانى ئەم دواییەى هەر وڵاتێك تەنیا بریتى نیە لە هێزى فیزیكیى ئەو دەیان هەزار كەسەى لە گۆڕپانێكدا بەرامبەر دەسەڵاتەكاندا وەستاونەتەوە و پێى دەڵێن "بڕۆ"، چونكە وەك بینیمان رەنگە دەسەڵاتەكان بتوانن زیاد لەو ژمارەیە دابەزێننە سەر شەقام، سەرۆكى یەمەن وتى "ئەگەر ئۆپۆزسیۆن 20 هەزار كەس دێننە سەر شەقام من دەتوانم 2 ملیۆن كەس بێنمە سەر شەقام"، بەڵكو هێزى مەعنەویى كۆى تسۆنامییەكەى لە سەرتاسەررى ناوچەكەدا لەگەڵدایە و بووەتە رەسیدێكى مەعنەوى كە قورسایى بە دەنگ و سەنگى خۆپێشاندەران دەدات و لە هێز و ورەى دەسەڵاتەكان دادەبەزێنێ.

ئەگەرچی هەموو وڵاتەكانى ناوچەكە لە رووى ئامادەیى بۆ تەقینەوەى جەماوەرى و گۆڕینى دەسەڵاتدا وەك یەك نین، بۆ نموونە توركیا وڵاتێكى گەورەى ناوچەكەیە و بەدەست كێشەیەكى سیاسیی گەورە و مێژوویی وەك كێشەى كوردیشەوە دەناڵێنێ و بەردەوام خۆپیشاندانى ناڕەزاییش بەخۆوە دەبینێ، بەڵام بەهۆى قووڵیی ئەزموونە دیموكراسییەكەیەوە تا ئێستە سەقامگیر ماوەتەوە، بەڵام ئەوەى پێى وا بێ عێراق و هەرێمى كوردستان شامى شەریفن و ئەو شەپۆلە شمولیان ناكات هەڵە دەكات، چونكە چ لە عێراق و چ هەرێمى كورستانیش ناڕەزاییەكى بەرفراوان هەیە بەرامبەر نەبوونى شەفافیەت، نادادپەوەریى كۆمەڵایەتى، قۆرخكارى، نەبوونى دەستاودەستكردنێكى تەندروستى دەسەڵات و كەمیى خزمەتگوزارییە گشتییەكان. راستە دەسەڵاتەكە بە هەڵبژاردن هاتووەتە سەر حوكم و زۆرینە پاڵشتى دەكات، بەڵام ئەم لۆژیكە، ئەگەر واش دابنێین هیچ گومان لە نەزاهەتى ژمارەكانى هەڵبژاردنیشدا نەبووە، لەو لۆژیكانەیە كە ئەم تسۆنامییە قڵپى كردووەتەوە و لەم دۆخە نوێیەدا كەمینەیەكى رێكخراوى ئەكتیڤ دەتوانێ ئیرادەى خۆى لەرێى شەقامەوە بەسەر زۆرینەیەكى رەسمیدا بسەپێنێ و ئەسڵى زۆرینەبوونەكەشى بخاتە ژێر پرسیارەوە، وەك ئەوەى بە زمانى حاڵ پێى بڵێ "تۆ لەرێى ساختەكارى و چاوسووركردنەوەوە بە ناڕەوا زۆرینەت لە هەڵبژاردندا مسۆگەر كردووە، منی كەمینەش بە هەمان مەنتیقى ناڕەوایى ویستى خۆم بەسەر تۆدا دەسەپێنم".
جگە لەوەیش هەمیشە زۆرینەیەكى بێدەنگ هەیە كە لە هەڵبژاردنەكاندا كەنارى گرتووە، بەڵام هیچ دوور نییە ئەو زۆرینە بێدەنگە لە دۆخێكى تردا تەوقى بێدەنگى بشكێنێ، بێتە سەر شەقام و زۆرینەى رەسمی، كە زۆرینەى دەنگدەانە نەك زۆرینەى گەل، رابماڵێ.
لە عێراق بە هەموو لیستەكانەوە نزیكەى 62%ى خەڵك بەشداریی دەنگدانى گشتیی ساڵى پاریان كرد. واتە 38% كە لە دەنگى هەموو لیستە براوەكان زیاترە، بێدەنگى هەڵبژاردووە. ئایا رێى تێناچێ ئەو زۆرینە بێدەنگە بێتە سەر شەقام و بە دەسەڵات بڵێ دەبێ ئۆغركەیت؟!

لە هەرێمى كوردستان نزیكەى 70% بەشدارى هەڵبژاردنە پەلەمانییەكەى 2009یان كرد، واتە 30% بێدەنگییان هەڵبژاردووە. ئایا ناكرێ ئەو رێژەیە، كە لە هى هەر حزبێكى تر زیاترە بڕیارى گۆڕانكارى بدات؟
لێرەوە نابێ دەسەڵاتى هەرێم بەناوى زۆرینەى هەڵبژاردنەوە، كە یەكێكە لە لۆژیكە قڵپكراوەكانى یەكەم ساڵى دەیەى دووەمى سەدە، پشتوێنى لێبكاتەوە و لە خەڵك و خۆپیشاندەران بێمنەت بێ، بەناوى ئەوەى ئەوانە كەمینەن، یان ئەو زۆرینەیە و شەرعیەتى هەڵبژاردنى هەیە، شەقام و ئاپارتمان و مۆڵى دروست كردووە و رێى لە ئازادیى دەربڕین نەگرتووە.

راستە حكوومەت بە كودەتا نەهاتووە و هەردوو حزبى دەسەڵاتدار ئێستەیش بنكەیەكى بەرفراوانى جەماوەرییان هەیە، بەڵام دەبێ مەعلوومە كە ئەزموونى دیموكراسیی هەرێمیش ئەزموونێكى هێندە قووڵ و نموونەیى نیە، چونكە دواى دوو دەیە تا ئێستە ئاڵوگۆڕێكى ئاشتییانەى دەسەڵاتمان نەدیوە و دوو حزب بە تەوافوق دەسەڵات بەڕێوە دەبەن، تا ئێستەیش بە كردەوە حكوومەت بە دوو ئیدارەى جیاوە بەڕێوە دەچێ، تا ئێستە تارمایى شەڕى ناوخۆ سەرەتاتكێمان لەگەڵدا دەكات.
هەر بۆیە دەبێ حكوومەت و هەردوو حزب بە جدى لە خەمى بەدەمەوەچوونى داخوازییەكانى خەڵكى ناڕازیی شەقامدا بن، چونكە ئەگەر تا ئەمڕۆ شەقام بە چاكسازى رازییە، دوور نیە خەمساردیی دەسەڵات ناچارى بكات ئەویش دروشمى "بڕۆ" بەرز بكاتەوە و بۆ بەدیهێنانیشى پەنا بۆ توندوتیژى ببات.

لە هەفتەنامەى باس، ژمارە 38 لە 5 نیسانى 2011 بڵاو كراوەتەوە.